දෙවියන්ගේ සිංහාසනය: ගල් හිස් ගොඩගැසූ නෙම්රුට් කන්ද 🇹🇷👑

හිතන්න, තමන්ව දෙවියෙක් ලෙස වන්දනාමාන කරන ලෝකයක්! අවුරුදු 2,000කට කලින් පළමු ඇන්ටියෝකස් (Antiochus I) රජතුමාට තිබුණේ හරියටම එවැනි අභිලාෂයක්. එතුමාගේ අතිවිශාල ආත්ම විශ්වාසයේ (හෝ අහංකාරයේ) ප්‍රතිඵලය තමයි තුර්කියේ ගිනිකොන දිග පිහිටි නෙම්රුට් කන්ද (Mount Nemrut).

අද අපි මේ කතා කරන්නේ, මීටර් 2,134ක් (අඩි 7,001ක්) උසට නැඟී සිටින, පුරාණ කොමාජීන් රාජධානියේ (Kingdom of Commagene) රහස් තවමත් සඟවාගෙන සිටින මේ කන්දේ ආශ්චර්යමත් කතාවයි!

මොකක්ද මේ නෙම්රුට් කන්දේ කතාව?
නෙම්රුට් කන්ද කියන්නේ සාමාන්‍ය කඳු මුදුනක් නෙවෙයි. මේක ක්‍රි.පූ. 1 වැනි සියවසේදී ඇන්ටියෝකස් I තියෝස් රජු විසින් තමන්ගේ රාජකීය සොහොන්-පූජනීයස්ථානය (Hierothesion) ලෙස ඉදිකරන ලද විශිෂ්ට ස්මාරකයකි. රජු විශ්වාස කළේ තමන් මරණයෙන් පසු දෙවිවරුන් අතරට එක්වන බවයි. ඒ නිසා, මේ දෙවියන්ගේ නිවස එතුමා විසින් දෙවිවරුන්ට සමීපවම කඳු මුදුනේම හදන්න නියම කළා. මෙම ස්ථානය 1987 දී යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස නම් කරන ලදී.

බිම වැටුණු යෝධ ගල් හිස්වල රහස
නෙම්රුට් කන්දේ ප්‍රධානතම ආකර්ෂණය තමයි එහි තිබෙන යෝධ, හිඳගෙන සිටින පිළිම පෙළ.

දැවැන්ත ප්‍රමාණය: මේ සෑම පිළිමයක්ම මීටර් 8–10ක් (අඩි 26–33ක්) පමණ උසයි! ඒ කියන්නේ තුන්මහල් ගොඩනැගිල්ලක තරම් විශාලයි.

සංකලන දෙවිවරු: මේවා ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ දිව්‍ය ඥාතීන් ලෙස සැලකූ ග්‍රීක, පර්සියානු සහ ආර්මේනියානු දෙවිවරුන්ගේ සංකලන රූප (Syncretic Deities) වෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස:

සියුස්-ඔරොමාස්ඩිස් (Zeus-Oromasdes)

ඇපලෝ-මිත්‍රාස්-හෙලියෝස්-හර්මිස් (Apollo-Mithras-Helios-Hermes)

හර්කියුලීස්-ආර්ටැග්නස්-ඒරිස් (Heracles-Artagnes-Ares)

තවද, කොමාජීනයේ දේවතාවිය (Commagene-Tyche) සහ රජු වන ඇන්ටියෝකස් ගේම පිළිමයත් මෙහි තිබෙනවා.

වර්තමාන දසුන: කාලයත්, ස්වභාවික විපත්, විශේෂයෙන්ම භූමිකම්පා නිසාත්, මේ දැවැන්ත ප්‍රතිමා සියල්ලම ඒවායේ සිරුරු වලින් ගැලවී බිමට වැටී තිබෙනවා. අද වන විට කඳු මුදුන පුරා විසිරී ඇති මේ විශාල ගල් හිස්වල දර්ශනය, විශේෂයෙන්ම හිරු උදාවේදී සහ හිරු බැස යන විට අද්භූත හා මනරම් අලංකාරයක් නිර්මාණය කරනවා.

නැගෙනහිර සහ බටහිර බැඳීම
නෙම්රුට් කන්දේ මේ ස්මාරකය හුදෙක් ගල් ගොඩක් නෙවෙයි; එය පුරාණ ලෝකයේ නැගෙනහිර (පර්සියානු) සහ බටහිර (ග්‍රීක) සංස්කෘතීන් එක් වූ සන්ධිස්ථානයක්.

මිශ්‍ර උරුමය: ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ පියාගේ පැත්තෙන් පර්සියානු අචමේනියානු (Achaemenid) රජ පෙළපතින්ද, මවගේ පැත්තෙන් ග්‍රීක ඇලෙක්සැන්ඩර් අධිරාජයාගේ (Seleucid) පෙළපතින්ද පැවත එන බව ප්‍රකාශ කළා.

සෙල්-පුවරු: නැගෙනහිර සහ බටහිර වේදිකා වල තිබූ සෙල්-පුවරු (Relief Stelae) පේළි වලින් රජුගේ ග්‍රීක සහ පර්සියානු මුතුන් මිත්තන්ගේ රූප කැටයම් කර තිබුණා.

සූර්ය දර්ශනය: නැගෙනහිර වේදිකාව හිරු උදාවටත්, බටහිර වේදිකාව හිරු බැසීමටත් මුහුණලා නිර්මාණය කර තිබීමෙන් පෙනී යන්නේ මෙය ජ්‍යොතිෂමය හා ආගමික උත්සව සඳහා විශේෂයෙන් සකස් කළ ස්ථානයක් බවයි. බටහිර වේදිකාවේ තිබී හමු වූ සිංහයෙකුගේ ජ්‍යොතිෂ සටහන (Lion Horoscope) සහිත ගල් පුවරුව පුරාණ ලෝකයේ තිබී හමුවූ පැරණිම ජ්‍යොතිෂ කැටයම්වලින් එකක් ලෙස සැලකෙනවා.

නොවිසඳුණු අභිරහස: පස් කන්ද (Tumulus)
කඳු මුදුන කපා කොටා කෘත්‍රිමව නිර්මාණය කළ මේ පූජනීය භූමියේ මැද අඩි 50ක් (මීටර් 50ක්) පමණ උසට කැඩුණු ගල් වලින් යුත් විශාල කේතුකාකාර පස් කන්දක් ගොඩනැඟුවා. රජුගේ සැබෑ සොහොන් ගැබ මේ ගල් කන්ද යට කොහේ හෝ සැඟවී ඇතැයි විශ්වාස කෙරෙනවා. නමුත් වසර 140කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ තෙරේසා ගොවෙල් (Theresa Goell) වැනි පුරාවිද්‍යාඥයන් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙක් මෙහි පර්යේෂණ කළත්, රජුගේ සොහොන් ගැබ තවම සොයා ගැනීමට හැකිවෙලා නැහැ.

අවසාන වචනය
වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ අමතක වී තිබූ මෙම ස්ථානය, 1881 දී ජර්මානු ඉංජිනේරුවෙකු විසින් නැවත සොයා ගන්නා ලදී. මෙම අතිවිශාල නිර්මාණය පුරාණ කොමාජීන් ශිෂ්ටාචාරයේ අනන්‍ය සාක්ෂියක් වන අතර, අදටත්, නෙම්රුට් කන්දේ ඉර උදා වන හෝ බසින දසුන බලන්න ලෝකයේ විවිධ තැන්වලින් සංචාරකයින් විශාල පිරිසක් එනවා. මේක ඇත්තටම ඉතිහාසය, මිථ්‍යාව සහ සොබාදහමේ අසිරිය එකට එකතු වන අමතක නොවන අත්දැකීමක්!

තවත් මේ වගේ විශ්මිත ඉතිහාස කතා ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like කරලා තියාගන්න!

#mountnemrut #turkeyhistory #antiochusi #commagene #unesco #colossalstatues #ancientmystery #throneofthegods #archaeology #hellenistic

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

UNESCO World Heritage Centre

Wikipedia (Mount Nemrut, Antiochus I of Commagene)

Ancient Origins

World History Encyclopedia

Turkish Archaeological New

දෙවියන්ගේ සිංහාසනය: ගල් හිස් ගොඩගැසූ නෙම්රුට් කන්ද 🇹🇷👑

හිතන්න, තමන්ව දෙවියෙක් ලෙස වන්දනාමාන කරන ලෝකයක්! අවුරුදු 2,000කට කලින් පළමු ඇන්ටියෝකස් (Antiochus I) රජතුමාට තිබුණේ හරියටම එවැනි අභිලාෂයක්. එතුමාගේ අතිවිශාල ආත්ම විශ්වාසයේ (හෝ අහංකාරයේ) ප්‍රතිඵලය තමයි තුර්කියේ ගිනිකොන දිග පිහිටි නෙම්රුට් කන්ද (Mount Nemrut).

අද අපි මේ කතා කරන්නේ, මීටර් 2,134ක් (අඩි 7,001ක්) උසට නැඟී සිටින, පුරාණ කොමාජීන් රාජධානියේ (Kingdom of Commagene) රහස් තවමත් සඟවාගෙන සිටින මේ කන්දේ ආශ්චර්යමත් කතාවයි!

මොකක්ද මේ නෙම්රුට් කන්දේ කතාව?
නෙම්රුට් කන්ද කියන්නේ සාමාන්‍ය කඳු මුදුනක් නෙවෙයි. මේක ක්‍රි.පූ. 1 වැනි සියවසේදී ඇන්ටියෝකස් I තියෝස් රජු විසින් තමන්ගේ රාජකීය සොහොන්-පූජනීයස්ථානය (Hierothesion) ලෙස ඉදිකරන ලද විශිෂ්ට ස්මාරකයකි. රජු විශ්වාස කළේ තමන් මරණයෙන් පසු දෙවිවරුන් අතරට එක්වන බවයි. ඒ නිසා, මේ දෙවියන්ගේ නිවස එතුමා විසින් දෙවිවරුන්ට සමීපවම කඳු මුදුනේම හදන්න නියම කළා. මෙම ස්ථානය 1987 දී යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස නම් කරන ලදී.

බිම වැටුණු යෝධ ගල් හිස්වල රහස
නෙම්රුට් කන්දේ ප්‍රධානතම ආකර්ෂණය තමයි එහි තිබෙන යෝධ, හිඳගෙන සිටින පිළිම පෙළ.

දැවැන්ත ප්‍රමාණය: මේ සෑම පිළිමයක්ම මීටර් 8–10ක් (අඩි 26–33ක්) පමණ උසයි! ඒ කියන්නේ තුන්මහල් ගොඩනැගිල්ලක තරම් විශාලයි.

සංකලන දෙවිවරු: මේවා ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ දිව්‍ය ඥාතීන් ලෙස සැලකූ ග්‍රීක, පර්සියානු සහ ආර්මේනියානු දෙවිවරුන්ගේ සංකලන රූප (Syncretic Deities) වෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස:

සියුස්-ඔරොමාස්ඩිස් (Zeus-Oromasdes)

ඇපලෝ-මිත්‍රාස්-හෙලියෝස්-හර්මිස් (Apollo-Mithras-Helios-Hermes)

හර්කියුලීස්-ආර්ටැග්නස්-ඒරිස් (Heracles-Artagnes-Ares)

තවද, කොමාජීනයේ දේවතාවිය (Commagene-Tyche) සහ රජු වන ඇන්ටියෝකස් ගේම පිළිමයත් මෙහි තිබෙනවා.

වර්තමාන දසුන: කාලයත්, ස්වභාවික විපත්, විශේෂයෙන්ම භූමිකම්පා නිසාත්, මේ දැවැන්ත ප්‍රතිමා සියල්ලම ඒවායේ සිරුරු වලින් ගැලවී බිමට වැටී තිබෙනවා. අද වන විට කඳු මුදුන පුරා විසිරී ඇති මේ විශාල ගල් හිස්වල දර්ශනය, විශේෂයෙන්ම හිරු උදාවේදී සහ හිරු බැස යන විට අද්භූත හා මනරම් අලංකාරයක් නිර්මාණය කරනවා.

නැගෙනහිර සහ බටහිර බැඳීම
නෙම්රුට් කන්දේ මේ ස්මාරකය හුදෙක් ගල් ගොඩක් නෙවෙයි; එය පුරාණ ලෝකයේ නැගෙනහිර (පර්සියානු) සහ බටහිර (ග්‍රීක) සංස්කෘතීන් එක් වූ සන්ධිස්ථානයක්.

මිශ්‍ර උරුමය: ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ පියාගේ පැත්තෙන් පර්සියානු අචමේනියානු (Achaemenid) රජ පෙළපතින්ද, මවගේ පැත්තෙන් ග්‍රීක ඇලෙක්සැන්ඩර් අධිරාජයාගේ (Seleucid) පෙළපතින්ද පැවත එන බව ප්‍රකාශ කළා.

සෙල්-පුවරු: නැගෙනහිර සහ බටහිර වේදිකා වල තිබූ සෙල්-පුවරු (Relief Stelae) පේළි වලින් රජුගේ ග්‍රීක සහ පර්සියානු මුතුන් මිත්තන්ගේ රූප කැටයම් කර තිබුණා.

සූර්ය දර්ශනය: නැගෙනහිර වේදිකාව හිරු උදාවටත්, බටහිර වේදිකාව හිරු බැසීමටත් මුහුණලා නිර්මාණය කර තිබීමෙන් පෙනී යන්නේ මෙය ජ්‍යොතිෂමය හා ආගමික උත්සව සඳහා විශේෂයෙන් සකස් කළ ස්ථානයක් බවයි. බටහිර වේදිකාවේ තිබී හමු වූ සිංහයෙකුගේ ජ්‍යොතිෂ සටහන (Lion Horoscope) සහිත ගල් පුවරුව පුරාණ ලෝකයේ තිබී හමුවූ පැරණිම ජ්‍යොතිෂ කැටයම්වලින් එකක් ලෙස සැලකෙනවා.

නොවිසඳුණු අභිරහස: පස් කන්ද (Tumulus)
කඳු මුදුන කපා කොටා කෘත්‍රිමව නිර්මාණය කළ මේ පූජනීය භූමියේ මැද අඩි 50ක් (මීටර් 50ක්) පමණ උසට කැඩුණු ගල් වලින් යුත් විශාල කේතුකාකාර පස් කන්දක් ගොඩනැඟුවා. රජුගේ සැබෑ සොහොන් ගැබ මේ ගල් කන්ද යට කොහේ හෝ සැඟවී ඇතැයි විශ්වාස කෙරෙනවා. නමුත් වසර 140කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ තෙරේසා ගොවෙල් (Theresa Goell) වැනි පුරාවිද්‍යාඥයන් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙක් මෙහි පර්යේෂණ කළත්, රජුගේ සොහොන් ගැබ තවම සොයා ගැනීමට හැකිවෙලා නැහැ.

අවසාන වචනය
වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ අමතක වී තිබූ මෙම ස්ථානය, 1881 දී ජර්මානු ඉංජිනේරුවෙකු විසින් නැවත සොයා ගන්නා ලදී. මෙම අතිවිශාල නිර්මාණය පුරාණ කොමාජීන් ශිෂ්ටාචාරයේ අනන්‍ය සාක්ෂියක් වන අතර, අදටත්, නෙම්රුට් කන්දේ ඉර උදා වන හෝ බසින දසුන බලන්න ලෝකයේ විවිධ තැන්වලින් සංචාරකයින් විශාල පිරිසක් එනවා. මේක ඇත්තටම ඉතිහාසය, මිථ්‍යාව සහ සොබාදහමේ අසිරිය එකට එකතු වන අමතක නොවන අත්දැකීමක්!

තවත් මේ වගේ විශ්මිත ඉතිහාස කතා ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like කරලා තියාගන්න!

#mountnemrut #turkeyhistory #antiochusi #commagene #unesco #colossalstatues #ancientmystery #throneofthegods #archaeology #hellenistic

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

UNESCO World Heritage Centre

Wikipedia (Mount Nemrut, Antiochus I of Commagene)

Ancient Origins

World History Encyclopedia

Turkish Archaeological New

දෙවියන්ගේ සිංහාසනය: ගල් හිස් ගොඩගැසූ නෙම්රුට් කන්ද 🇹🇷👑

හිතන්න, තමන්ව දෙවියෙක් ලෙස වන්දනාමාන කරන ලෝකයක්! අවුරුදු 2,000කට කලින් පළමු ඇන්ටියෝකස් (Antiochus I) රජතුමාට තිබුණේ හරියටම එවැනි අභිලාෂයක්. එතුමාගේ අතිවිශාල ආත්ම විශ්වාසයේ (හෝ අහංකාරයේ) ප්‍රතිඵලය තමයි තුර්කියේ ගිනිකොන දිග පිහිටි නෙම්රුට් කන්ද (Mount Nemrut).

අද අපි මේ කතා කරන්නේ, මීටර් 2,134ක් (අඩි 7,001ක්) උසට නැඟී සිටින, පුරාණ කොමාජීන් රාජධානියේ (Kingdom of Commagene) රහස් තවමත් සඟවාගෙන සිටින මේ කන්දේ ආශ්චර්යමත් කතාවයි!

මොකක්ද මේ නෙම්රුට් කන්දේ කතාව?
නෙම්රුට් කන්ද කියන්නේ සාමාන්‍ය කඳු මුදුනක් නෙවෙයි. මේක ක්‍රි.පූ. 1 වැනි සියවසේදී ඇන්ටියෝකස් I තියෝස් රජු විසින් තමන්ගේ රාජකීය සොහොන්-පූජනීයස්ථානය (Hierothesion) ලෙස ඉදිකරන ලද විශිෂ්ට ස්මාරකයකි. රජු විශ්වාස කළේ තමන් මරණයෙන් පසු දෙවිවරුන් අතරට එක්වන බවයි. ඒ නිසා, මේ දෙවියන්ගේ නිවස එතුමා විසින් දෙවිවරුන්ට සමීපවම කඳු මුදුනේම හදන්න නියම කළා. මෙම ස්ථානය 1987 දී යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම අඩවියක් ලෙස නම් කරන ලදී.

බිම වැටුණු යෝධ ගල් හිස්වල රහස
නෙම්රුට් කන්දේ ප්‍රධානතම ආකර්ෂණය තමයි එහි තිබෙන යෝධ, හිඳගෙන සිටින පිළිම පෙළ.

දැවැන්ත ප්‍රමාණය: මේ සෑම පිළිමයක්ම මීටර් 8–10ක් (අඩි 26–33ක්) පමණ උසයි! ඒ කියන්නේ තුන්මහල් ගොඩනැගිල්ලක තරම් විශාලයි.

සංකලන දෙවිවරු: මේවා ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ දිව්‍ය ඥාතීන් ලෙස සැලකූ ග්‍රීක, පර්සියානු සහ ආර්මේනියානු දෙවිවරුන්ගේ සංකලන රූප (Syncretic Deities) වෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස:

සියුස්-ඔරොමාස්ඩිස් (Zeus-Oromasdes)

ඇපලෝ-මිත්‍රාස්-හෙලියෝස්-හර්මිස් (Apollo-Mithras-Helios-Hermes)

හර්කියුලීස්-ආර්ටැග්නස්-ඒරිස් (Heracles-Artagnes-Ares)

තවද, කොමාජීනයේ දේවතාවිය (Commagene-Tyche) සහ රජු වන ඇන්ටියෝකස් ගේම පිළිමයත් මෙහි තිබෙනවා.

වර්තමාන දසුන: කාලයත්, ස්වභාවික විපත්, විශේෂයෙන්ම භූමිකම්පා නිසාත්, මේ දැවැන්ත ප්‍රතිමා සියල්ලම ඒවායේ සිරුරු වලින් ගැලවී බිමට වැටී තිබෙනවා. අද වන විට කඳු මුදුන පුරා විසිරී ඇති මේ විශාල ගල් හිස්වල දර්ශනය, විශේෂයෙන්ම හිරු උදාවේදී සහ හිරු බැස යන විට අද්භූත හා මනරම් අලංකාරයක් නිර්මාණය කරනවා.

නැගෙනහිර සහ බටහිර බැඳීම
නෙම්රුට් කන්දේ මේ ස්මාරකය හුදෙක් ගල් ගොඩක් නෙවෙයි; එය පුරාණ ලෝකයේ නැගෙනහිර (පර්සියානු) සහ බටහිර (ග්‍රීක) සංස්කෘතීන් එක් වූ සන්ධිස්ථානයක්.

මිශ්‍ර උරුමය: ඇන්ටියෝකස් රජු තමන්ගේ පියාගේ පැත්තෙන් පර්සියානු අචමේනියානු (Achaemenid) රජ පෙළපතින්ද, මවගේ පැත්තෙන් ග්‍රීක ඇලෙක්සැන්ඩර් අධිරාජයාගේ (Seleucid) පෙළපතින්ද පැවත එන බව ප්‍රකාශ කළා.

සෙල්-පුවරු: නැගෙනහිර සහ බටහිර වේදිකා වල තිබූ සෙල්-පුවරු (Relief Stelae) පේළි වලින් රජුගේ ග්‍රීක සහ පර්සියානු මුතුන් මිත්තන්ගේ රූප කැටයම් කර තිබුණා.

සූර්ය දර්ශනය: නැගෙනහිර වේදිකාව හිරු උදාවටත්, බටහිර වේදිකාව හිරු බැසීමටත් මුහුණලා නිර්මාණය කර තිබීමෙන් පෙනී යන්නේ මෙය ජ්‍යොතිෂමය හා ආගමික උත්සව සඳහා විශේෂයෙන් සකස් කළ ස්ථානයක් බවයි. බටහිර වේදිකාවේ තිබී හමු වූ සිංහයෙකුගේ ජ්‍යොතිෂ සටහන (Lion Horoscope) සහිත ගල් පුවරුව පුරාණ ලෝකයේ තිබී හමුවූ පැරණිම ජ්‍යොතිෂ කැටයම්වලින් එකක් ලෙස සැලකෙනවා.

නොවිසඳුණු අභිරහස: පස් කන්ද (Tumulus)
කඳු මුදුන කපා කොටා කෘත්‍රිමව නිර්මාණය කළ මේ පූජනීය භූමියේ මැද අඩි 50ක් (මීටර් 50ක්) පමණ උසට කැඩුණු ගල් වලින් යුත් විශාල කේතුකාකාර පස් කන්දක් ගොඩනැඟුවා. රජුගේ සැබෑ සොහොන් ගැබ මේ ගල් කන්ද යට කොහේ හෝ සැඟවී ඇතැයි විශ්වාස කෙරෙනවා. නමුත් වසර 140කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ තෙරේසා ගොවෙල් (Theresa Goell) වැනි පුරාවිද්‍යාඥයන් ඇතුළු බොහෝ දෙනෙක් මෙහි පර්යේෂණ කළත්, රජුගේ සොහොන් ගැබ තවම සොයා ගැනීමට හැකිවෙලා නැහැ.

අවසාන වචනය
වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ අමතක වී තිබූ මෙම ස්ථානය, 1881 දී ජර්මානු ඉංජිනේරුවෙකු විසින් නැවත සොයා ගන්නා ලදී. මෙම අතිවිශාල නිර්මාණය පුරාණ කොමාජීන් ශිෂ්ටාචාරයේ අනන්‍ය සාක්ෂියක් වන අතර, අදටත්, නෙම්රුට් කන්දේ ඉර උදා වන හෝ බසින දසුන බලන්න ලෝකයේ විවිධ තැන්වලින් සංචාරකයින් විශාල පිරිසක් එනවා. මේක ඇත්තටම ඉතිහාසය, මිථ්‍යාව සහ සොබාදහමේ අසිරිය එකට එකතු වන අමතක නොවන අත්දැකීමක්!

තවත් මේ වගේ විශ්මිත ඉතිහාස කතා ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like කරලා තියාගන්න!

#mountnemrut #turkeyhistory #antiochusi #commagene #unesco #colossalstatues #ancientmystery #throneofthegods #archaeology #hellenistic

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

UNESCO World Heritage Centre

Wikipedia (Mount Nemrut, Antiochus I of Commagene)

Ancient Origins

World History Encyclopedia

Turkish Archaeological New

ආයුධ අතහැර කැමරාවට මුහුණ දුන් අවසන් සාමුරායිවරු: 1864 ජපානයට එබී බැලීමක්! ⚔️📸

මේක හුදෙක් පින්තූරයක් නෙවෙයි! මේ ඇල්බමන් ප්‍රින්ට් (Albumen Print) ඡායාරූපය කියන්නේ කඩුවලින් නීති පැනවූ යුගයක් අවසන් වී, විද්‍යාවෙන් ලෝකය දිනන අලුත් යුගයක උදාව සටහන් කළ, වසර 160කට වඩා පැරණි දෘශ්‍ය වාර්තාවක්. මේක හරියට කාල යන්ත්‍රයක නැගලා 1864 ජපානයේ අතිශය භයානක සංක්‍රාන්ති සමයකට ගිය වගේ හැඟීමක්.

ඔබ මේ දකින්නේ සාමාන්‍ය සිසුන් පිරිසක් නෙවෙයි. මේ ඉන්නේ සාම්ප්‍රදායික සාමුරායි පන්තියට අයත්, නමුත් බටහිර දැනුම සොයා නාගසාකි නගරයට පැමිණි තරුණ විද්වතුන් කණ්ඩායමක්. ඔවුන්ගේ සාම්ප්‍රදායික කිමෝනෝ ඇඳුම, හිසෙහි ඇති චොන්මාගේ (Chonmage) නම් වූ සාමුරායි පන්නයේ හිසකෙස් විලාසිතාව සහ අතේ ඇති කඩු දෙස බලන්න. මේවා ටොකුගාවා (Tokugawa) ෂෝගුනේට් යුගයේ ගෞරවනීය සලකුණුයි. නමුත්, ඔවුන්ගේ මුහුණුවල ඇති දේදුනු ගැඹුර සහ ඔවුන්ගේ ඉරියව්, ඉතිහාසයේ සැඟවුණු විශාල කතාවක් අපට කියනවා.

කැළඹිලි සහිත 'බකුමට්සු' යුගයේ සත්‍යය
මෙම ඡායාරූපය ගන්නා ලද 1864 වසර කියන්නේ ජපානයේ ඉතිහාසයේ ඉතාමත් කැළඹිලි සහිත කාලයක්. එය හැඳින්වෙන්නේ බකුමට්සු (Bakumatsu) යුගය ලෙසයි (1853-1868). වසර 250කට වැඩි කාලයක් ජපානය පාලනය කළ ෂෝගුනේට් පාලනය බිඳ වැටෙන්නට ඔන්න මෙන්න කියා තිබූ මොහොතයි ඒ.

වසර ගණනාවක් ලෝකයෙන් වෙන් වී සිටි සකොකු (Sakoku - වසා දැමූ දොරටු) ප්‍රතිපත්තිය හදිසියේම බිඳී ගිය පසු, ජපානයට තේරුම් ගියා ඔවුන්ගේ කඩු සහ දුනු ඉදිරියේ බටහිර කෲසර් යුද නැව් සහ කාලතුවක්කු කිසිසේත් සම කළ නොහැකි බව. ඒ නිසා මුළු රටම භේද භින්න වුණා:

“ජෝයි!”: බටහිර මර්දනය කරන්නට සටන් කළ සාම්ප්‍රදායිකවාදීන්.

“ෆුකොකු කියෝහේ”: බටහිර විද්‍යාව සහ යුද තාක්ෂණය ඉගෙනගෙන රට ශක්තිමත් කළ යුතු බව විශ්වාස කළ ප්‍රතිසංස්කරණවාදීන්.

මෙම ඡායාරූපයේ සිටින තරුණයින් අයත් වන්නේ දෙවන කණ්ඩායමටයි. ඔවුන්ගේ ඩයිමියෝවරුන් (Daimyo - වැඩවසම් ස්වාමිවරුන්) තම වසම් වල අනාගතය වෙනුවෙන් ඔවුන්ව නාගසාකි වැනි නගරවලට යවනු ලැබුවේ බටහිර රහස් ඉගෙන ගැනීමටයි. ඔවුන් සාම්ප්‍රදායිකව කඩුවෙන් සේවය කළ සාමුරායිවරුන් වුවද, දැන් ඔවුන් විද්‍යාවෙන් සේවය කරන විප්ලවීය උගත් සාමුරායිවරුන් බවට පත් වී සිටියා.

නාගසාකි: බටහිර දැනුමේ කේන්ද්‍රස්ථානය
නාගසාකි නගරය මේ මුළු කතාවේම කේන්ද්‍රස්ථානයයි. සකොකු යුගයේදී පවා නෙදර්ලන්තයේ (හොලන්තයේ) වෙළඳුන්ට සහ විද්‍යාඥයින්ට සීමිතව හෝ ඇතුළු වීමට ඉඩ දුන් ජපානයේ එකම නගරය එය විය. මේ නිසා නාගසාකි බටහිර දැනුම හුවමාරු වන රන්ගකු (Rangaku - ලන්දේසි/බටහිර අධ්‍යයන) කේන්ද්‍රස්ථානය බවට පත් විය.

මෙම සාමුරායි ශිෂ්‍යයන් පැමිණියේ කඩු හරඹ පුහුණු වීමට නොවේ. ඔවුන් ඉගෙන ගත්තේ:

රසායන විද්‍යාව (Chemistry): නව යුධ උපකරණ සහ ඖෂධ නිෂ්පාදනය සඳහා.

නැව් තැනීම සහ යාන්ත්‍ර විද්‍යාව (Naval Science and Mechanics): බටහිර යුද නැව්වලට මුහුණ දීමට.

ඡායාරූපකරණය (Photography): මෙය ඉතා සංකීර්ණ විද්‍යාත්මක සොයාගැනීමක් ලෙස සැලකූ නිසා, එය රසායනික හා භෞතික විද්‍යාත්මක කුසලතාවක් ලෙස ඉගැන්වීය.

උඑනෝ හිකෝමා: ජපන් ඡායාරූපකරණයේ පුරෝගාමියා
මේ උතුම් මොහොත වාර්තා කළේ ජපානයේ ඡායාරූපකරණයේ පියා ලෙස සැලකෙන උඑනෝ හිකෝමා (1838–1904) විසිනි.

විද්‍යාඥයෙකු වීම: හිකෝමා මුලින්ම පුහුණු වූයේ සාම්ප්‍රදායික අධ්‍යාපනයක් යටතේ නොව, රසායන විද්‍යාව යටතේයි. ඔහු රසායන විද්‍යාව හැදෑරුවේ නාගසාකි වෙත පැමිණි ලන්දේසි නාවික වෛද්‍ය නිලධාරියෙකු වූ ජොහාන්ස් එල්. සී. පොම්පේ වෑන් මීර්ඩර්වෝර්ට් යටතේය.

පළමු චිත්‍රාගාරය: ඔහු 1860 දශකයේ මුල් භාගයේදී නාගසාකි හි ජපානයේ පළමු වාණිජ ඡායාරූප චිත්‍රාගාරය විවෘත කළේය.

දෙවර්ගයේම නායකයින්ගේ ඡායාරූප ශිල්පියා: හිකෝමාගේ චිත්‍රාගාරය එකල අතිශය ජනප්‍රිය විය. නව යුගයක් බිහි කළ විප්ලවකාරී නායකයින් වන සකාමොටෝ රියෝමා සහ කට්සු කයිෂු වැනි ඓතිහාසික චරිත පවා ඡායාරූප ගැනීමට පැමිණියේ හිකෝමාගේ චිත්‍රාගාරයටයි. මෙම ඡායාරූපය එම විප්ලවයේ දෘශ්‍ය සාක්ෂියක්.

ඡායාරූපයේ සැඟවුණු අනාගතය
මෙම ඡායාරූපය දෙස විමසිල්ලෙන් බැලීමේදී එහි ඇති ද්විත්වභාවය පැහැදිලියි:

සාම්ප්‍රදායික කඩුව: ඔවුන් සියල්ලන්ම සාම්ප්‍රදායික යුධ ඇඳුම්වලින් සැරසී සිටියත්, ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකුට කඩු ආධාරකයක් පමණක් වී ඇත. සාමුරායි පන්තියට කඩුව වැදගත් වූවාට, මෙම තරුණයින්ගේ නාභිගතවීම තිබුණේ ඉදිරියට ගෙන යා යුතු බටහිර පොත්පත් වලයි.

බටහිර ඉරියව්ව: ඔවුන් වාඩි වී සිටින ආකාරය සහ කණ්ඩායමක් ලෙස පොත්පත් සහ කඩදාසි පරීක්ෂා කරන ආකාරය බටහිර අධ්‍යාපන ක්‍රමයක ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරනවා. ඔවුන් තම සිරුරෙන් කියා සිටින්නේ 'අපි සාමුරායි, නමුත් අපි නූතනත්වය වැළඳගන්නවා' යන පණිවිඩයයි.

සාමුරායිවරුන්ගේ අවසානය
මෙම ඡායාරූපය මෙතරම් චිත්තාකර්ෂණීය වන්නේ එය යුගයක අවසානය සටහන් කරන නිසයි. මේ තරුණයන් අධ්‍යාපනය ලබමින් සිටියදී, ඔවුන් නොදැන සිටියත්, ඔවුන්ගේ සාමුරායි පන්තියේ අවසානය ආසන්න වී තිබුණා.

1868 දී ෂෝගුනේට් පාලනය බිඳ වැටී මෙයිජි ප්‍රතිස්ථාපනය ඇති විය.

නව මෙයිජි රජය සාමුරායි පන්තියේ සියලු වරප්‍රසාද අහෝසි කළා. කඩු පැළඳීම තහනම් කළා.

මේ නිසා, මේ ඡායාරූපයේ සිටින බොහෝ දෙනෙකුට සිදුවූයේ කඩුව පසෙකින් තබා නවීන යුගයේ දේශපාලකයින්, යුධ නිලධාරීන්, හෝ විද්‍යාඥයින් ලෙස සිය වෘත්තීන් වෙනස් කර ගැනීමටයි. ඔවුන් බටහිර දැනුම ඉගෙන ගත්තේ තම පන්තිය රැක ගැනීමට වුවත්, අවසානයේ එම දැනුමම ඔවුන්ගේ සාම්ප්‍රදායික අනන්‍යතාවය අවසන් කරන්නට හේතු වූ බව ඉතිහාසඥයන් පවසනවා.

මේ කුඩා, පැරණි ඡායාරූපය තුළ ඇත්තේ සාම්ප්‍රදායික ගෞරවය සහ නූතන විද්‍යාත්මක කුතුහලය එකට මුහුණට මුහුණ හමු වූ ආකාරය පෙන්වන බලවත් සංකේතයකි. ඔවුන් කැමරාවට මුහුණ දුන්නේ අවසන් සාමුරායිවරු ලෙසින්; ඉන්පසු ඔවුන් ලෝකය වෙනස් කළා.

තවත් මේ වගේ දේවල් ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට like කරලා තියාගන්න.

#samuraischolars #uenohikoma #nagasaki1864 #bakumatsu #meijirestoration #japanhistory #photographyhistory #hiddenhistory #samurailife #asianhistory

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

Ueno Hikoma - Wikipedia

Nagasaki University's Proud Characteristics

Wikimedia Commons

Art Platform Japan

Alamy Stock Photos

Eranga Gunawardane ©

ඇපොකැලිප්ස් නව්: සිනමාකරුවෙක් පිස්සු වැටුණු, කෝටිපතියෙක් හිඟන්නෙක් වූ, ලෝකයේ දරුණුතම චිත්‍රපට රූගත කිරීමේ කතාව! 😵‍💫🎬

අදටත් බොහෝ දෙනෙක් Apocalypse Now චිත්‍රපටය හඳුන්වන්නේ වියට්නාම් යුද්ධය ගැන නිපදවූ සිනමා කෘති අතර ඇති ශ්‍රේෂ්ඨතම නිර්මාණය ලෙසයි. නමුත් මේ විශිෂ්ට කෘතිය තිරගත වීමට පෙර, එහි නිර්මාතෘවරයා වූ Francis Ford Coppola ඇතුළු මුළු කණ්ඩායමම තමන්ගේම යුද්ධයක සිර වී සිටි බව ඔබ දන්නවාද?

මේ කතාව, 1976 පිලිපීන කැලෑවක ආරම්භ වූ සිනමා නිෂ්පාදනයක් සැබෑ අපායක් බවට පත් වූ අයුරු ගැනයි!

1. අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ බිඳවැටීම (The Director's Breakdown)
Francis Ford Coppola ඒ වන විටත් The Godfather චිත්‍රපට දෙකෙන් සිනමා ලෝකය දිනා සිටි අසහාය අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. ඔහුගේ සැලසුම වූයේ මාස 14ක රූගත කිරීම් කාලයකින් සහ ඩොලර් මිලියන 12ක අයවැයකින් මෙය අවසන් කිරීමයි. නමුත් රූගත කිරීම් මාස 16ක් දක්වා දිග් ගැස්සුණු අතර, අයවැය ඩොලර් මිලියන 30 ඉක්මවා ගියේය.

තමන්ගේ මුදල් ආයෝජනය: චිත්‍රපටයේ මුදල් හිඟ වන විට, Coppola, ඔහුගේ අනෙක් චිත්‍රපටවලින් උපයාගත් මුදල්වලින් පමණක් නොව, තම නිවස සහ ව්‍යාපාර පවා උකස් කර මුදල් යෙදවීමට සිදුවිය. ඔහු වරක් පැවසුවේ, "අපි කැලෑවේ හිටියා, අපිට ඕනෑවට වඩා මුදල් තිබුණා, ඕනෑවට වඩා උපකරණ තිබුණා, ටිකෙන් ටික අපි පිස්සු වැටුණා" ("We were in the jungle, there were too many of us, we had access to too much money, too much equipment, and little by little we went insane." කියායි.

සෞඛ්‍ය තත්වය: අධික මානසික ආතතිය නිසා Coppola ට කිහිප වතාවක් මානසික බිඳවැටීම් ඇති වූ අතර, ඔහු සියදිවි නසා ගැනීමට පවා තැත් කළ බව වාර්තා වේ.

2. ස්වභාවධර්මයේ සහ භූගෝල විද්‍යාවේ ප්‍රහාරය
1977 වසරේදී, ඕල්ගා සුළි කුණාටුව (Typhoon Olga) පිලිපීනයට කඩා වැදුණි.

මෙම සුළි කුණාටුව නිසා චිත්‍රපටයේ රූගත කිරීම් සඳහා අති විශාල මුදලක් වැය කර ඉදිකළ සෙට් (Sets) සියල්ලම පාහේ විනාශ වී ගියේය.

සෙට් නැවත සකස් කිරීමට තවත් කාලයක් හා මුදලක් වැය වූ අතර, රූගත කිරීම් මාස 8කින් පමණ කල් ගියේය.

චිත්‍රපටයේ භාවිතා කිරීමට පිලිපීන රජයෙන් කුලියට ගත් හෙලිකොප්ටර් යානා පවා, පිලිපීනයේ පැවති සිවිල් යුද්ධයක් නිසා රූගත කිරීම් මැදදී සැබෑ සටන් සඳහා ආපසු කැඳවනු ලැබූ අවස්ථා තිබුණි!

3. නළුවන්ගේ නොසන්සුන් හැසිරීම්
චිත්‍රපටයේ සිටි ප්‍රධාන නළුවන් කිහිප දෙනෙක් ද නිෂ්පාදන කටයුතු තවදුරටත් අවුල් කළහ.

මර්ලන් බ්‍රැන්ඩෝ (Marlon Brando) - කර්නල් කර්ට්ස්
අධික බර සහ පිටපත ප්‍රතික්ෂේප කිරීම: බ්‍රැන්ඩෝ, තම චරිතය වූ කර්නල් කර්ට්ස් ලෙස රඟපෑමට පැමිණියේ අධික තරබාරු සිරුරකින් සහ තිර රචනය කිසිසේත් නොකියවා ය. ඔහු පිටපතේ තිබූ දෙබස් පාඩම් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

අඳුරේ රූගත කිරීම: අධ්‍යක්ෂක Coppola ට සිදුවූයේ බ්‍රැන්ඩෝගේ බරපතල පෙනුම සඟවා ගැනීමට ඔහුගේ රූගත කිරීම් සියල්ලම පාහේ අඳුරු සෙවණැලි තුළ කිරීමටත්, අතේ තිබූ පිටපතකින් කියවන අයුරින් රඟපෑමට ඉඩ දීමටත් ය.

ඉහළ වැටුප: බ්‍රැන්ඩෝ සති තුනක රූගත කිරීම් සඳහා ඩොලර් මිලියන 3ක අති විශාල මුදලක් (එකල සිනමා ඉතිහාසයේ ඉහළම මුදලක්) ගෙවා තිබීම නිසා, Coppola ට ඔහුගේ ඉල්ලීම්වලට එකඟ වීමට සිදුවිය.

මාටින් ෂීන් (Martin Sheen) - කැප්ටන් විලාඩ්
හෘදයාබාධය: චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑ මාටින් ෂීන්, රූගත කිරීම් අතරතුර ඇති වූ දැඩි මානසික පීඩනය, අධික වැඩ කොටස සහ මත්පැන් පානය නිසා දරුණු හෘදයාබාධයකට ලක් විය.

ඔහුට "අවසාන කටයුතු" (Last Rites) පවා සිදු කිරීමට සිදුවූ බවත්, ඔහු සති ගණනක් රූගත කිරීම්වලින් ඉවත්ව සිටි බවත් වාර්තා වේ. Coppola ගේ තවත් බිඳවැටීමකට මෙය හේතු විය.

ඩෙනිස් හොපර් (Dennis Hopper) - ඡායාරූප ශිල්පියා
මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය: චිත්‍රපටයේ පිස්සු වැටුණු ඡායාරූප ශිල්පියාගේ චරිතය රඟපෑ ඩෙනිස් හොපර් කට්ටලය මත නිතරම මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වී සිටි බව පිළිගත් කාරණයකි.

ඔහු රූගත කිරීම් සඳහා සහයෝගය නොදැක්වූ අතර, බ්‍රැන්ඩෝ පවා හොපර් සමඟ එකම දර්ශනයක රඟපෑම ප්‍රතික්ෂේප කළ නිසා ඔවුන් දෙදෙනාගේ දර්ශන වෙන වෙනම රූගත කිරීමට සිදුවිය.

4. සැබෑ අපාය
මෙම චිත්‍රපටය "Hell on Earth" (පොළොවේ අපාය) ලෙස හැඳින්වීමට තවත් හේතු තිබුණි:

සැබෑ මළ සිරුරු: රූගත කිරීම් අතරතුර, කර්නල් කර්ට්ස්ගේ ගම්මානයේ දර්ශන සඳහා සැබෑ මිනිස් මළ සිරුරු භාවිතා කර තිබූ අතර, ඒවා නීතිවිරෝධී ලෙස සපයා ඇති බව දැන ගැනීමෙන් පසු නිෂ්පාදන කණ්ඩායමම කම්පනයට පත් වී පොලිස් පරීක්ෂණවලට මුහුණ දීමට සිදුවිය.

කැරබාඕ ඝාතනය: චිත්‍රපටයේ අවසාන දර්ශනයකදී වතුර මී ගවයකු (Water Buffalo - Carabao) සැබවින්ම මරා දමන දර්ශනයක් ඇතුළත් විය. මෙය සතුන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නන්ගේ දැඩි විවේචනයට ලක් විය (කෙසේ වෙතත්, මෙය දේශීය ගෝත්‍රික චාරිත්‍රයක කොටසක් බවට මතයක්ද තිබුණි).

Fun Fact එක
මේ සියලු පිස්සු කතා සහ Coppola ගේ පෞද්ගලික හඬ පට ඇතුළත්, රූගත කිරීම් පිළිබඳ සත්‍ය කතාව කියන Hearts of Darkness: A Filmmaker’s Apocalypse (1991) නමින් වාර්තා චිත්‍රපටයක් නිෂ්පාදනය විය. බොහෝ දෙනා පවසන්නේ මේ වාර්තා චිත්‍රපටය, Apocalypse Now චිත්‍රපටයටත් වඩා රසවත් බවයි!

මෙම කතාවෙන් පැහැදිලි වන්නේ, Francis Ford Coppola නම් විශිෂ්ටයා සියල්ල විනාශ වන තැන දක්වාම ගොස්, අවසානයේ විශිෂ්ටතම සිනමා කෘතියක් බිහි කිරීමට සමත් වූ ආකාරයයි.

තවත් මේ වගේ අපූරු සිනමා ලෝකයේ රහස් ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like එකක් දාලා, Follow කරලා තියාගන්න!

Facebook Tags 10ක්:

#apocalypsenow #francisfordcoppola #heartsofdarkness #martinsheen #marlonbrando #dennishopper #vietnamwarfilm #behindthescenes #filmhistory #cinemalegends

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

The Independent

Collider

HeadStuff

Reddit (r/Letterboxd, r/****thatsinteresting)

Wikipedia

Eranga Gunawardane ©

ඇපොකැලිප්ස් නව්: සිනමාකරුවෙක් පිස්සු වැටුණු, කෝටිපතියෙක් හිඟන්නෙක් වූ, ලෝකයේ දරුණුතම චිත්‍රපට රූගත කිරීමේ කතාව! 😵‍💫🎬

අදටත් බොහෝ දෙනෙක් Apocalypse Now චිත්‍රපටය හඳුන්වන්නේ වියට්නාම් යුද්ධය ගැන නිපදවූ සිනමා කෘති අතර ඇති ශ්‍රේෂ්ඨතම නිර්මාණය ලෙසයි. නමුත් මේ විශිෂ්ට කෘතිය තිරගත වීමට පෙර, එහි නිර්මාතෘවරයා වූ Francis Ford Coppola ඇතුළු මුළු කණ්ඩායමම තමන්ගේම යුද්ධයක සිර වී සිටි බව ඔබ දන්නවාද?

මේ කතාව, 1976 පිලිපීන කැලෑවක ආරම්භ වූ සිනමා නිෂ්පාදනයක් සැබෑ අපායක් බවට පත් වූ අයුරු ගැනයි!

1. අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ බිඳවැටීම (The Director's Breakdown)
Francis Ford Coppola ඒ වන විටත් The Godfather චිත්‍රපට දෙකෙන් සිනමා ලෝකය දිනා සිටි අසහාය අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. ඔහුගේ සැලසුම වූයේ මාස 14ක රූගත කිරීම් කාලයකින් සහ ඩොලර් මිලියන 12ක අයවැයකින් මෙය අවසන් කිරීමයි. නමුත් රූගත කිරීම් මාස 16ක් දක්වා දිග් ගැස්සුණු අතර, අයවැය ඩොලර් මිලියන 30 ඉක්මවා ගියේය.

තමන්ගේ මුදල් ආයෝජනය: චිත්‍රපටයේ මුදල් හිඟ වන විට, Coppola, ඔහුගේ අනෙක් චිත්‍රපටවලින් උපයාගත් මුදල්වලින් පමණක් නොව, තම නිවස සහ ව්‍යාපාර පවා උකස් කර මුදල් යෙදවීමට සිදුවිය. ඔහු වරක් පැවසුවේ, "අපි කැලෑවේ හිටියා, අපිට ඕනෑවට වඩා මුදල් තිබුණා, ඕනෑවට වඩා උපකරණ තිබුණා, ටිකෙන් ටික අපි පිස්සු වැටුණා" ("We were in the jungle, there were too many of us, we had access to too much money, too much equipment, and little by little we went insane." කියායි.

සෞඛ්‍ය තත්වය: අධික මානසික ආතතිය නිසා Coppola ට කිහිප වතාවක් මානසික බිඳවැටීම් ඇති වූ අතර, ඔහු සියදිවි නසා ගැනීමට පවා තැත් කළ බව වාර්තා වේ.

2. ස්වභාවධර්මයේ සහ භූගෝල විද්‍යාවේ ප්‍රහාරය
1977 වසරේදී, ඕල්ගා සුළි කුණාටුව (Typhoon Olga) පිලිපීනයට කඩා වැදුණි.

මෙම සුළි කුණාටුව නිසා චිත්‍රපටයේ රූගත කිරීම් සඳහා අති විශාල මුදලක් වැය කර ඉදිකළ සෙට් (Sets) සියල්ලම පාහේ විනාශ වී ගියේය.

සෙට් නැවත සකස් කිරීමට තවත් කාලයක් හා මුදලක් වැය වූ අතර, රූගත කිරීම් මාස 8කින් පමණ කල් ගියේය.

චිත්‍රපටයේ භාවිතා කිරීමට පිලිපීන රජයෙන් කුලියට ගත් හෙලිකොප්ටර් යානා පවා, පිලිපීනයේ පැවති සිවිල් යුද්ධයක් නිසා රූගත කිරීම් මැදදී සැබෑ සටන් සඳහා ආපසු කැඳවනු ලැබූ අවස්ථා තිබුණි!

3. නළුවන්ගේ නොසන්සුන් හැසිරීම්
චිත්‍රපටයේ සිටි ප්‍රධාන නළුවන් කිහිප දෙනෙක් ද නිෂ්පාදන කටයුතු තවදුරටත් අවුල් කළහ.

මර්ලන් බ්‍රැන්ඩෝ (Marlon Brando) - කර්නල් කර්ට්ස්
අධික බර සහ පිටපත ප්‍රතික්ෂේප කිරීම: බ්‍රැන්ඩෝ, තම චරිතය වූ කර්නල් කර්ට්ස් ලෙස රඟපෑමට පැමිණියේ අධික තරබාරු සිරුරකින් සහ තිර රචනය කිසිසේත් නොකියවා ය. ඔහු පිටපතේ තිබූ දෙබස් පාඩම් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

අඳුරේ රූගත කිරීම: අධ්‍යක්ෂක Coppola ට සිදුවූයේ බ්‍රැන්ඩෝගේ බරපතල පෙනුම සඟවා ගැනීමට ඔහුගේ රූගත කිරීම් සියල්ලම පාහේ අඳුරු සෙවණැලි තුළ කිරීමටත්, අතේ තිබූ පිටපතකින් කියවන අයුරින් රඟපෑමට ඉඩ දීමටත් ය.

ඉහළ වැටුප: බ්‍රැන්ඩෝ සති තුනක රූගත කිරීම් සඳහා ඩොලර් මිලියන 3ක අති විශාල මුදලක් (එකල සිනමා ඉතිහාසයේ ඉහළම මුදලක්) ගෙවා තිබීම නිසා, Coppola ට ඔහුගේ ඉල්ලීම්වලට එකඟ වීමට සිදුවිය.

මාටින් ෂීන් (Martin Sheen) - කැප්ටන් විලාඩ්
හෘදයාබාධය: චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑ මාටින් ෂීන්, රූගත කිරීම් අතරතුර ඇති වූ දැඩි මානසික පීඩනය, අධික වැඩ කොටස සහ මත්පැන් පානය නිසා දරුණු හෘදයාබාධයකට ලක් විය.

ඔහුට "අවසාන කටයුතු" (Last Rites) පවා සිදු කිරීමට සිදුවූ බවත්, ඔහු සති ගණනක් රූගත කිරීම්වලින් ඉවත්ව සිටි බවත් වාර්තා වේ. Coppola ගේ තවත් බිඳවැටීමකට මෙය හේතු විය.

ඩෙනිස් හොපර් (Dennis Hopper) - ඡායාරූප ශිල්පියා
මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය: චිත්‍රපටයේ පිස්සු වැටුණු ඡායාරූප ශිල්පියාගේ චරිතය රඟපෑ ඩෙනිස් හොපර් කට්ටලය මත නිතරම මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වී සිටි බව පිළිගත් කාරණයකි.

ඔහු රූගත කිරීම් සඳහා සහයෝගය නොදැක්වූ අතර, බ්‍රැන්ඩෝ පවා හොපර් සමඟ එකම දර්ශනයක රඟපෑම ප්‍රතික්ෂේප කළ නිසා ඔවුන් දෙදෙනාගේ දර්ශන වෙන වෙනම රූගත කිරීමට සිදුවිය.

4. සැබෑ අපාය
මෙම චිත්‍රපටය "Hell on Earth" (පොළොවේ අපාය) ලෙස හැඳින්වීමට තවත් හේතු තිබුණි:

සැබෑ මළ සිරුරු: රූගත කිරීම් අතරතුර, කර්නල් කර්ට්ස්ගේ ගම්මානයේ දර්ශන සඳහා සැබෑ මිනිස් මළ සිරුරු භාවිතා කර තිබූ අතර, ඒවා නීතිවිරෝධී ලෙස සපයා ඇති බව දැන ගැනීමෙන් පසු නිෂ්පාදන කණ්ඩායමම කම්පනයට පත් වී පොලිස් පරීක්ෂණවලට මුහුණ දීමට සිදුවිය.

කැරබාඕ ඝාතනය: චිත්‍රපටයේ අවසාන දර්ශනයකදී වතුර මී ගවයකු (Water Buffalo - Carabao) සැබවින්ම මරා දමන දර්ශනයක් ඇතුළත් විය. මෙය සතුන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නන්ගේ දැඩි විවේචනයට ලක් විය (කෙසේ වෙතත්, මෙය දේශීය ගෝත්‍රික චාරිත්‍රයක කොටසක් බවට මතයක්ද තිබුණි).

Fun Fact එක
මේ සියලු පිස්සු කතා සහ Coppola ගේ පෞද්ගලික හඬ පට ඇතුළත්, රූගත කිරීම් පිළිබඳ සත්‍ය කතාව කියන Hearts of Darkness: A Filmmaker’s Apocalypse (1991) නමින් වාර්තා චිත්‍රපටයක් නිෂ්පාදනය විය. බොහෝ දෙනා පවසන්නේ මේ වාර්තා චිත්‍රපටය, Apocalypse Now චිත්‍රපටයටත් වඩා රසවත් බවයි!

මෙම කතාවෙන් පැහැදිලි වන්නේ, Francis Ford Coppola නම් විශිෂ්ටයා සියල්ල විනාශ වන තැන දක්වාම ගොස්, අවසානයේ විශිෂ්ටතම සිනමා කෘතියක් බිහි කිරීමට සමත් වූ ආකාරයයි.

තවත් මේ වගේ අපූරු සිනමා ලෝකයේ රහස් ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like එකක් දාලා, Follow කරලා තියාගන්න!

Facebook Tags 10ක්:

#apocalypsenow #francisfordcoppola #heartsofdarkness #martinsheen #marlonbrando #dennishopper #vietnamwarfilm #behindthescenes #filmhistory #cinemalegends

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

The Independent

Collider

HeadStuff

Reddit (r/Letterboxd, r/****thatsinteresting)

Wikipedia

Eranga Gunawardane ©

ඇපොකැලිප්ස් නව්: සිනමාකරුවෙක් පිස්සු වැටුණු, කෝටිපතියෙක් හිඟන්නෙක් වූ, ලෝකයේ දරුණුතම චිත්‍රපට රූගත කිරීමේ කතාව! 😵‍💫🎬

අදටත් බොහෝ දෙනෙක් Apocalypse Now චිත්‍රපටය හඳුන්වන්නේ වියට්නාම් යුද්ධය ගැන නිපදවූ සිනමා කෘති අතර ඇති ශ්‍රේෂ්ඨතම නිර්මාණය ලෙසයි. නමුත් මේ විශිෂ්ට කෘතිය තිරගත වීමට පෙර, එහි නිර්මාතෘවරයා වූ Francis Ford Coppola ඇතුළු මුළු කණ්ඩායමම තමන්ගේම යුද්ධයක සිර වී සිටි බව ඔබ දන්නවාද?

මේ කතාව, 1976 පිලිපීන කැලෑවක ආරම්භ වූ සිනමා නිෂ්පාදනයක් සැබෑ අපායක් බවට පත් වූ අයුරු ගැනයි!

1. අධ්‍යක්ෂකවරයාගේ බිඳවැටීම (The Director's Breakdown)
Francis Ford Coppola ඒ වන විටත් The Godfather චිත්‍රපට දෙකෙන් සිනමා ලෝකය දිනා සිටි අසහාය අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. ඔහුගේ සැලසුම වූයේ මාස 14ක රූගත කිරීම් කාලයකින් සහ ඩොලර් මිලියන 12ක අයවැයකින් මෙය අවසන් කිරීමයි. නමුත් රූගත කිරීම් මාස 16ක් දක්වා දිග් ගැස්සුණු අතර, අයවැය ඩොලර් මිලියන 30 ඉක්මවා ගියේය.

තමන්ගේ මුදල් ආයෝජනය: චිත්‍රපටයේ මුදල් හිඟ වන විට, Coppola, ඔහුගේ අනෙක් චිත්‍රපටවලින් උපයාගත් මුදල්වලින් පමණක් නොව, තම නිවස සහ ව්‍යාපාර පවා උකස් කර මුදල් යෙදවීමට සිදුවිය. ඔහු වරක් පැවසුවේ, "අපි කැලෑවේ හිටියා, අපිට ඕනෑවට වඩා මුදල් තිබුණා, ඕනෑවට වඩා උපකරණ තිබුණා, ටිකෙන් ටික අපි පිස්සු වැටුණා" ("We were in the jungle, there were too many of us, we had access to too much money, too much equipment, and little by little we went insane." කියායි.

සෞඛ්‍ය තත්වය: අධික මානසික ආතතිය නිසා Coppola ට කිහිප වතාවක් මානසික බිඳවැටීම් ඇති වූ අතර, ඔහු සියදිවි නසා ගැනීමට පවා තැත් කළ බව වාර්තා වේ.

2. ස්වභාවධර්මයේ සහ භූගෝල විද්‍යාවේ ප්‍රහාරය
1977 වසරේදී, ඕල්ගා සුළි කුණාටුව (Typhoon Olga) පිලිපීනයට කඩා වැදුණි.

මෙම සුළි කුණාටුව නිසා චිත්‍රපටයේ රූගත කිරීම් සඳහා අති විශාල මුදලක් වැය කර ඉදිකළ සෙට් (Sets) සියල්ලම පාහේ විනාශ වී ගියේය.

සෙට් නැවත සකස් කිරීමට තවත් කාලයක් හා මුදලක් වැය වූ අතර, රූගත කිරීම් මාස 8කින් පමණ කල් ගියේය.

චිත්‍රපටයේ භාවිතා කිරීමට පිලිපීන රජයෙන් කුලියට ගත් හෙලිකොප්ටර් යානා පවා, පිලිපීනයේ පැවති සිවිල් යුද්ධයක් නිසා රූගත කිරීම් මැදදී සැබෑ සටන් සඳහා ආපසු කැඳවනු ලැබූ අවස්ථා තිබුණි!

3. නළුවන්ගේ නොසන්සුන් හැසිරීම්
චිත්‍රපටයේ සිටි ප්‍රධාන නළුවන් කිහිප දෙනෙක් ද නිෂ්පාදන කටයුතු තවදුරටත් අවුල් කළහ.

මර්ලන් බ්‍රැන්ඩෝ (Marlon Brando) - කර්නල් කර්ට්ස්
අධික බර සහ පිටපත ප්‍රතික්ෂේප කිරීම: බ්‍රැන්ඩෝ, තම චරිතය වූ කර්නල් කර්ට්ස් ලෙස රඟපෑමට පැමිණියේ අධික තරබාරු සිරුරකින් සහ තිර රචනය කිසිසේත් නොකියවා ය. ඔහු පිටපතේ තිබූ දෙබස් පාඩම් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.

අඳුරේ රූගත කිරීම: අධ්‍යක්ෂක Coppola ට සිදුවූයේ බ්‍රැන්ඩෝගේ බරපතල පෙනුම සඟවා ගැනීමට ඔහුගේ රූගත කිරීම් සියල්ලම පාහේ අඳුරු සෙවණැලි තුළ කිරීමටත්, අතේ තිබූ පිටපතකින් කියවන අයුරින් රඟපෑමට ඉඩ දීමටත් ය.

ඉහළ වැටුප: බ්‍රැන්ඩෝ සති තුනක රූගත කිරීම් සඳහා ඩොලර් මිලියන 3ක අති විශාල මුදලක් (එකල සිනමා ඉතිහාසයේ ඉහළම මුදලක්) ගෙවා තිබීම නිසා, Coppola ට ඔහුගේ ඉල්ලීම්වලට එකඟ වීමට සිදුවිය.

මාටින් ෂීන් (Martin Sheen) - කැප්ටන් විලාඩ්
හෘදයාබාධය: චිත්‍රපටයේ ප්‍රධාන චරිතය රඟපෑ මාටින් ෂීන්, රූගත කිරීම් අතරතුර ඇති වූ දැඩි මානසික පීඩනය, අධික වැඩ කොටස සහ මත්පැන් පානය නිසා දරුණු හෘදයාබාධයකට ලක් විය.

ඔහුට "අවසාන කටයුතු" (Last Rites) පවා සිදු කිරීමට සිදුවූ බවත්, ඔහු සති ගණනක් රූගත කිරීම්වලින් ඉවත්ව සිටි බවත් වාර්තා වේ. Coppola ගේ තවත් බිඳවැටීමකට මෙය හේතු විය.

ඩෙනිස් හොපර් (Dennis Hopper) - ඡායාරූප ශිල්පියා
මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය: චිත්‍රපටයේ පිස්සු වැටුණු ඡායාරූප ශිල්පියාගේ චරිතය රඟපෑ ඩෙනිස් හොපර් කට්ටලය මත නිතරම මත්ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහි වී සිටි බව පිළිගත් කාරණයකි.

ඔහු රූගත කිරීම් සඳහා සහයෝගය නොදැක්වූ අතර, බ්‍රැන්ඩෝ පවා හොපර් සමඟ එකම දර්ශනයක රඟපෑම ප්‍රතික්ෂේප කළ නිසා ඔවුන් දෙදෙනාගේ දර්ශන වෙන වෙනම රූගත කිරීමට සිදුවිය.

4. සැබෑ අපාය
මෙම චිත්‍රපටය "Hell on Earth" (පොළොවේ අපාය) ලෙස හැඳින්වීමට තවත් හේතු තිබුණි:

සැබෑ මළ සිරුරු: රූගත කිරීම් අතරතුර, කර්නල් කර්ට්ස්ගේ ගම්මානයේ දර්ශන සඳහා සැබෑ මිනිස් මළ සිරුරු භාවිතා කර තිබූ අතර, ඒවා නීතිවිරෝධී ලෙස සපයා ඇති බව දැන ගැනීමෙන් පසු නිෂ්පාදන කණ්ඩායමම කම්පනයට පත් වී පොලිස් පරීක්ෂණවලට මුහුණ දීමට සිදුවිය.

කැරබාඕ ඝාතනය: චිත්‍රපටයේ අවසාන දර්ශනයකදී වතුර මී ගවයකු (Water Buffalo - Carabao) සැබවින්ම මරා දමන දර්ශනයක් ඇතුළත් විය. මෙය සතුන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නන්ගේ දැඩි විවේචනයට ලක් විය (කෙසේ වෙතත්, මෙය දේශීය ගෝත්‍රික චාරිත්‍රයක කොටසක් බවට මතයක්ද තිබුණි).

Fun Fact එක
මේ සියලු පිස්සු කතා සහ Coppola ගේ පෞද්ගලික හඬ පට ඇතුළත්, රූගත කිරීම් පිළිබඳ සත්‍ය කතාව කියන Hearts of Darkness: A Filmmaker’s Apocalypse (1991) නමින් වාර්තා චිත්‍රපටයක් නිෂ්පාදනය විය. බොහෝ දෙනා පවසන්නේ මේ වාර්තා චිත්‍රපටය, Apocalypse Now චිත්‍රපටයටත් වඩා රසවත් බවයි!

මෙම කතාවෙන් පැහැදිලි වන්නේ, Francis Ford Coppola නම් විශිෂ්ටයා සියල්ල විනාශ වන තැන දක්වාම ගොස්, අවසානයේ විශිෂ්ටතම සිනමා කෘතියක් බිහි කිරීමට සමත් වූ ආකාරයයි.

තවත් මේ වගේ අපූරු සිනමා ලෝකයේ රහස් ගැන දැනගන්න අපේ පිටුවට Like එකක් දාලා, Follow කරලා තියාගන්න!

Facebook Tags 10ක්:

#apocalypsenow #francisfordcoppola #heartsofdarkness #martinsheen #marlonbrando #dennishopper #vietnamwarfilm #behindthescenes #filmhistory #cinemalegends

මූලාශ්‍ර (Sources/Websites):

The Independent

Collider

HeadStuff

Reddit (r/Letterboxd, r/****thatsinteresting)

Wikipedia

Eranga Gunawardane ©

මහා බාධක පරයේදී අත්හැර දැමූ යුවළගේ අතුරුදහන් වීම (The Disappearance of Tom and Eileen Lonergan)

🌊 මේක ඇත්තටම වෙච්ච කතාවක්! 😱 මහා බාධක පරයේදී මුහුද මැද තනිවුණු යුවළ සහ ඔවුන්ගේ අවසන් පණිවිඩය. 💔

"Open Water" චිත්‍රපටය බලලා තියෙනවද? සමහරවිට ඒක ඔයාගේ ජීවිතේ දැකපු බිහිසුණුම චිත්‍රපටයක් වෙන්න ඇති. හැබැයි දන්නවද, ඒ චිත්‍රපටයට ආභාසය දුන්නේ ඇත්තටම සිද්ධ වුණු, දවස පුරා ඔයාව භීතියට පත් කරන්න පුළුවන් ඇදහිය නොහැකි ඛේදවාචකයක් කියලා?

මේක ඇමරිකානු යුවළක් වන ටොම් ලෝනර්ගන් (33) සහ අයිලීන් ලෝනර්ගන් (28) ගේ කතාවයි. ඔවුන් ලුවිසියානා සිට පැමිණ, සාම බලකායේ (Peace Corps) ස්වේච්ඡා සේවය අවසන් කර ආපසු ඇමරිකාවට යාමට පෙර කෙටි නිවාඩුවක් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ගත කරමින් සිටියා. කිමිදීමට ඉතා ප්‍රිය කළ මේ ආදරණීය යුවළ, 1998 ජනවාරි 25 වැනි ඉරිදා දින Outer Edge නම් කිමිදුම් සමාගමට අයත් MV Outer Edge නෞකාවෙන් මහා බාධක පරයේ සෙන්ට් ක්‍රිස්පින්ගේ පරය (St. Crispin's Reef) වෙත කිමිදීමට ගියා.

දෝෂය සිදුවූ අයුරු: නෞකාව ජෙෆ්රි ඉයන් 'ජැක්' නෙයාර්න් (Geoffrey Ian 'Jack' Nairn) ගේ අණ යටතේ පැවතුණා. අවසාන කිමිදුමෙන් පසු, නෞකාවේ කාර්ය මණ්ඩලය නිසි ලෙස මගීන් සංඛ්‍යාව ගණනය කිරීමේ (Headcount) දී විශාල වරදක් සිදු කළා. වාර්තා වලට අනුව, ඔවුන් මගීන් දෙදෙනෙකු දෙවරක් ගණන් කිරීම නිසා නැවේ සිටි සියලු දෙනාම නැවත පැමිණ ඇතැයි වැරදියට විශ්වාස කර, කිලෝමීටර් ගණනක් ඈත මුහුදේ ටොම් සහ අයිලීන් තනි කර දමා ආපසු ගමන් කළේ නොදැනුවත්වයි. ඔවුන් කිමිදී නැවත මතුපිටට එන විට, ඔවුන්ව ගෙන ගිය නෞකාව සදහටම අතුරුදහන්ව තිබුණා.

බලාපොරොත්තු බිඳ වැටුණු පැය 48: අනතුර සිදුවී දින දෙකකට පසුව, ජනවාරි 27 වැනිදා, ටොම්ගේ සහ අයිලීන්ගේ පෞද්ගලික බඩු බාහිරාදිය සහ ගමන් බලපත්‍ර නැවෙන් සොයා ගැනීමත් සමඟ ඔවුන් අතුරුදහන් වී ඇති බවට අනතුරු ඇඟවීම සිදු වුණා. ඒ වන විටත් පැය 51ක පමණ කාලයක් ඔවුන් මුහුදේ තනිවෙලා.

දින පහක දැවැන්ත ගුවන් හා නාවික සෝදිසි මෙහෙයුමක් දියත් වුවත්, යුවළගේ සිරුරු කිසි දිනක හමු වුණේ නැහැ.

අවසන් පණිවිඩය සහ අඳුරු න්‍යායන්: මාස කීපයකට පසුව, ඔවුන්ගේ කිමිදුම් උපකරණ කොටස්, ජැකට් සහ අයිලීන්ගේ කිමිදුම් ඇඳුම (Wetsuit) වෙරළට ගොඩ ගසා තිබුණා. එමෙන්ම ධීවරයෙකු විසින් සොයා ගන්නා ලද කිමිදුම් ස්ලයිටයක (Dive Slate) තිබී මේ බිහිසුණු පණිවිඩය හමුවුණා:

"Monday Jan 26; 1998 08am. To anyone who can help us: We have been abandoned on A[gin]court Reef by MV Outer Edge 25 Jan 98 3pm. Please help us come to rescue us before we die. Help!!!"

මෙම පණිවිඩයෙන් පැහැදිලි වන්නේ, ඔවුන් අතහැර දමා ගොස් දවසකට පසුවත් ජීවතුන් අතර සිටි බවයි. ඔවුන්ගේ දිනපොත්වල ටොම්ට මරණාපේක්ෂාවක් තිබූ බවට වූ සටහන් නිසා, ඔවුන් මරණය වේදිකා ගත කරන්නට හෝ සියදිවි නසා ගන්නට ඇති බවටත් කටකතා පැතිරුණා. කෙසේ වෙතත්, විමර්ශන නිලධාරියා එම සියදිවි නසාගැනීමේ න්‍යායන් බැහැර කළා. ඔවුන් අවසානයේ විජලනය, මුහුදු ධාරා, හෝ මෝරුන්ගේ ප්‍රහාර හේතුවෙන් මිය යන්නට ඇති බවට නිගමනය කළා.

සිදුවීමේ ප්‍රතිඵල: නෞකාවේ නායක ජැක් නෙයාර්න් ට මනුෂ්‍ය ඝාතන චෝදනා එල්ල වුවත්, ඔහු නිර්දෝෂී වුණා. නමුත් සමාගම නොසැලකිලිමත්කම වෙනුවෙන් දඩයකට ලක්වූ අතර, Outer Edge Dive සමාගම වසා දැමීමට සිදු වුණා. මෙම ඛේදවාචකයෙන් පසුව, ඕස්ට්‍රේලියානු රජය කිමිදුම් ආරක්ෂාව සඳහා බහු මගී ගණන් කිරීම් ඇතුළුව දැඩි ආරක්ෂක රෙගුලාසි හඳුන්වා දුන්නා.

සැබවින්ම බිහිසුණු කතාවක්! සොබාදහම ඉදිරියේ අපි කොයි තරම් අසරණද කියා මේ සිදුවීමෙන් පෙන්වා දෙනවා.

මේ වගේ තවත් ඇත්ත කතා දැනගන්න අපේ page එකට Like එකක් දාලා තියාගන්න!

#outeredgetragedy #openwatertruestory #greatbarrierreefmystery #tomandeileenlonergan #scubadivinggonewrong #abandonedatsea #reallifehorror #oceandisappearances #agincourtreef #truecrimeaustralia

Sources/Websites:

All That's Interesting

Wikipedia

Screen Rant

Peace Corps Worldwide

LADbible

Michael McFadyen's Scuba Diving Web Site

Eranga Gunawardane ©

මහා බාධක පරයේදී අත්හැර දැමූ යුවළගේ අතුරුදහන් වීම (The Disappearance of Tom and Eileen Lonergan)

🌊 මේක ඇත්තටම වෙච්ච කතාවක්! 😱 මහා බාධක පරයේදී මුහුද මැද තනිවුණු යුවළ සහ ඔවුන්ගේ අවසන් පණිවිඩය. 💔

"Open Water" චිත්‍රපටය බලලා තියෙනවද? සමහරවිට ඒක ඔයාගේ ජීවිතේ දැකපු බිහිසුණුම චිත්‍රපටයක් වෙන්න ඇති. හැබැයි දන්නවද, ඒ චිත්‍රපටයට ආභාසය දුන්නේ ඇත්තටම සිද්ධ වුණු, දවස පුරා ඔයාව භීතියට පත් කරන්න පුළුවන් ඇදහිය නොහැකි ඛේදවාචකයක් කියලා?

මේක ඇමරිකානු යුවළක් වන ටොම් ලෝනර්ගන් (33) සහ අයිලීන් ලෝනර්ගන් (28) ගේ කතාවයි. ඔවුන් ලුවිසියානා සිට පැමිණ, සාම බලකායේ (Peace Corps) ස්වේච්ඡා සේවය අවසන් කර ආපසු ඇමරිකාවට යාමට පෙර කෙටි නිවාඩුවක් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ගත කරමින් සිටියා. කිමිදීමට ඉතා ප්‍රිය කළ මේ ආදරණීය යුවළ, 1998 ජනවාරි 25 වැනි ඉරිදා දින Outer Edge නම් කිමිදුම් සමාගමට අයත් MV Outer Edge නෞකාවෙන් මහා බාධක පරයේ සෙන්ට් ක්‍රිස්පින්ගේ පරය (St. Crispin's Reef) වෙත කිමිදීමට ගියා.

දෝෂය සිදුවූ අයුරු: නෞකාව ජෙෆ්රි ඉයන් 'ජැක්' නෙයාර්න් (Geoffrey Ian 'Jack' Nairn) ගේ අණ යටතේ පැවතුණා. අවසාන කිමිදුමෙන් පසු, නෞකාවේ කාර්ය මණ්ඩලය නිසි ලෙස මගීන් සංඛ්‍යාව ගණනය කිරීමේ (Headcount) දී විශාල වරදක් සිදු කළා. වාර්තා වලට අනුව, ඔවුන් මගීන් දෙදෙනෙකු දෙවරක් ගණන් කිරීම නිසා නැවේ සිටි සියලු දෙනාම නැවත පැමිණ ඇතැයි වැරදියට විශ්වාස කර, කිලෝමීටර් ගණනක් ඈත මුහුදේ ටොම් සහ අයිලීන් තනි කර දමා ආපසු ගමන් කළේ නොදැනුවත්වයි. ඔවුන් කිමිදී නැවත මතුපිටට එන විට, ඔවුන්ව ගෙන ගිය නෞකාව සදහටම අතුරුදහන්ව තිබුණා.

බලාපොරොත්තු බිඳ වැටුණු පැය 48: අනතුර සිදුවී දින දෙකකට පසුව, ජනවාරි 27 වැනිදා, ටොම්ගේ සහ අයිලීන්ගේ පෞද්ගලික බඩු බාහිරාදිය සහ ගමන් බලපත්‍ර නැවෙන් සොයා ගැනීමත් සමඟ ඔවුන් අතුරුදහන් වී ඇති බවට අනතුරු ඇඟවීම සිදු වුණා. ඒ වන විටත් පැය 51ක පමණ කාලයක් ඔවුන් මුහුදේ තනිවෙලා.

දින පහක දැවැන්ත ගුවන් හා නාවික සෝදිසි මෙහෙයුමක් දියත් වුවත්, යුවළගේ සිරුරු කිසි දිනක හමු වුණේ නැහැ.

අවසන් පණිවිඩය සහ අඳුරු න්‍යායන්: මාස කීපයකට පසුව, ඔවුන්ගේ කිමිදුම් උපකරණ කොටස්, ජැකට් සහ අයිලීන්ගේ කිමිදුම් ඇඳුම (Wetsuit) වෙරළට ගොඩ ගසා තිබුණා. එමෙන්ම ධීවරයෙකු විසින් සොයා ගන්නා ලද කිමිදුම් ස්ලයිටයක (Dive Slate) තිබී මේ බිහිසුණු පණිවිඩය හමුවුණා:

"Monday Jan 26; 1998 08am. To anyone who can help us: We have been abandoned on A[gin]court Reef by MV Outer Edge 25 Jan 98 3pm. Please help us come to rescue us before we die. Help!!!"

මෙම පණිවිඩයෙන් පැහැදිලි වන්නේ, ඔවුන් අතහැර දමා ගොස් දවසකට පසුවත් ජීවතුන් අතර සිටි බවයි. ඔවුන්ගේ දිනපොත්වල ටොම්ට මරණාපේක්ෂාවක් තිබූ බවට වූ සටහන් නිසා, ඔවුන් මරණය වේදිකා ගත කරන්නට හෝ සියදිවි නසා ගන්නට ඇති බවටත් කටකතා පැතිරුණා. කෙසේ වෙතත්, විමර්ශන නිලධාරියා එම සියදිවි නසාගැනීමේ න්‍යායන් බැහැර කළා. ඔවුන් අවසානයේ විජලනය, මුහුදු ධාරා, හෝ මෝරුන්ගේ ප්‍රහාර හේතුවෙන් මිය යන්නට ඇති බවට නිගමනය කළා.

සිදුවීමේ ප්‍රතිඵල: නෞකාවේ නායක ජැක් නෙයාර්න් ට මනුෂ්‍ය ඝාතන චෝදනා එල්ල වුවත්, ඔහු නිර්දෝෂී වුණා. නමුත් සමාගම නොසැලකිලිමත්කම වෙනුවෙන් දඩයකට ලක්වූ අතර, Outer Edge Dive සමාගම වසා දැමීමට සිදු වුණා. මෙම ඛේදවාචකයෙන් පසුව, ඕස්ට්‍රේලියානු රජය කිමිදුම් ආරක්ෂාව සඳහා බහු මගී ගණන් කිරීම් ඇතුළුව දැඩි ආරක්ෂක රෙගුලාසි හඳුන්වා දුන්නා.

සැබවින්ම බිහිසුණු කතාවක්! සොබාදහම ඉදිරියේ අපි කොයි තරම් අසරණද කියා මේ සිදුවීමෙන් පෙන්වා දෙනවා.

මේ වගේ තවත් ඇත්ත කතා දැනගන්න අපේ page එකට Like එකක් දාලා තියාගන්න!

#outeredgetragedy #openwatertruestory #greatbarrierreefmystery #tomandeileenlonergan #scubadivinggonewrong #abandonedatsea #reallifehorror #oceandisappearances #agincourtreef #truecrimeaustralia

Sources/Websites:

All That's Interesting

Wikipedia

Screen Rant

Peace Corps Worldwide

LADbible

Michael McFadyen's Scuba Diving Web Site

Eranga Gunawardane ©

මහා බාධක පරයේදී අත්හැර දැමූ යුවළගේ අතුරුදහන් වීම (The Disappearance of Tom and Eileen Lonergan)

🌊 මේක ඇත්තටම වෙච්ච කතාවක්! 😱 මහා බාධක පරයේදී මුහුද මැද තනිවුණු යුවළ සහ ඔවුන්ගේ අවසන් පණිවිඩය. 💔

"Open Water" චිත්‍රපටය බලලා තියෙනවද? සමහරවිට ඒක ඔයාගේ ජීවිතේ දැකපු බිහිසුණුම චිත්‍රපටයක් වෙන්න ඇති. හැබැයි දන්නවද, ඒ චිත්‍රපටයට ආභාසය දුන්නේ ඇත්තටම සිද්ධ වුණු, දවස පුරා ඔයාව භීතියට පත් කරන්න පුළුවන් ඇදහිය නොහැකි ඛේදවාචකයක් කියලා?

මේක ඇමරිකානු යුවළක් වන ටොම් ලෝනර්ගන් (33) සහ අයිලීන් ලෝනර්ගන් (28) ගේ කතාවයි. ඔවුන් ලුවිසියානා සිට පැමිණ, සාම බලකායේ (Peace Corps) ස්වේච්ඡා සේවය අවසන් කර ආපසු ඇමරිකාවට යාමට පෙර කෙටි නිවාඩුවක් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ගත කරමින් සිටියා. කිමිදීමට ඉතා ප්‍රිය කළ මේ ආදරණීය යුවළ, 1998 ජනවාරි 25 වැනි ඉරිදා දින Outer Edge නම් කිමිදුම් සමාගමට අයත් MV Outer Edge නෞකාවෙන් මහා බාධක පරයේ සෙන්ට් ක්‍රිස්පින්ගේ පරය (St. Crispin's Reef) වෙත කිමිදීමට ගියා.

දෝෂය සිදුවූ අයුරු: නෞකාව ජෙෆ්රි ඉයන් 'ජැක්' නෙයාර්න් (Geoffrey Ian 'Jack' Nairn) ගේ අණ යටතේ පැවතුණා. අවසාන කිමිදුමෙන් පසු, නෞකාවේ කාර්ය මණ්ඩලය නිසි ලෙස මගීන් සංඛ්‍යාව ගණනය කිරීමේ (Headcount) දී විශාල වරදක් සිදු කළා. වාර්තා වලට අනුව, ඔවුන් මගීන් දෙදෙනෙකු දෙවරක් ගණන් කිරීම නිසා නැවේ සිටි සියලු දෙනාම නැවත පැමිණ ඇතැයි වැරදියට විශ්වාස කර, කිලෝමීටර් ගණනක් ඈත මුහුදේ ටොම් සහ අයිලීන් තනි කර දමා ආපසු ගමන් කළේ නොදැනුවත්වයි. ඔවුන් කිමිදී නැවත මතුපිටට එන විට, ඔවුන්ව ගෙන ගිය නෞකාව සදහටම අතුරුදහන්ව තිබුණා.

බලාපොරොත්තු බිඳ වැටුණු පැය 48: අනතුර සිදුවී දින දෙකකට පසුව, ජනවාරි 27 වැනිදා, ටොම්ගේ සහ අයිලීන්ගේ පෞද්ගලික බඩු බාහිරාදිය සහ ගමන් බලපත්‍ර නැවෙන් සොයා ගැනීමත් සමඟ ඔවුන් අතුරුදහන් වී ඇති බවට අනතුරු ඇඟවීම සිදු වුණා. ඒ වන විටත් පැය 51ක පමණ කාලයක් ඔවුන් මුහුදේ තනිවෙලා.

දින පහක දැවැන්ත ගුවන් හා නාවික සෝදිසි මෙහෙයුමක් දියත් වුවත්, යුවළගේ සිරුරු කිසි දිනක හමු වුණේ නැහැ.

අවසන් පණිවිඩය සහ අඳුරු න්‍යායන්: මාස කීපයකට පසුව, ඔවුන්ගේ කිමිදුම් උපකරණ කොටස්, ජැකට් සහ අයිලීන්ගේ කිමිදුම් ඇඳුම (Wetsuit) වෙරළට ගොඩ ගසා තිබුණා. එමෙන්ම ධීවරයෙකු විසින් සොයා ගන්නා ලද කිමිදුම් ස්ලයිටයක (Dive Slate) තිබී මේ බිහිසුණු පණිවිඩය හමුවුණා:

"Monday Jan 26; 1998 08am. To anyone who can help us: We have been abandoned on A[gin]court Reef by MV Outer Edge 25 Jan 98 3pm. Please help us come to rescue us before we die. Help!!!"

මෙම පණිවිඩයෙන් පැහැදිලි වන්නේ, ඔවුන් අතහැර දමා ගොස් දවසකට පසුවත් ජීවතුන් අතර සිටි බවයි. ඔවුන්ගේ දිනපොත්වල ටොම්ට මරණාපේක්ෂාවක් තිබූ බවට වූ සටහන් නිසා, ඔවුන් මරණය වේදිකා ගත කරන්නට හෝ සියදිවි නසා ගන්නට ඇති බවටත් කටකතා පැතිරුණා. කෙසේ වෙතත්, විමර්ශන නිලධාරියා එම සියදිවි නසාගැනීමේ න්‍යායන් බැහැර කළා. ඔවුන් අවසානයේ විජලනය, මුහුදු ධාරා, හෝ මෝරුන්ගේ ප්‍රහාර හේතුවෙන් මිය යන්නට ඇති බවට නිගමනය කළා.

සිදුවීමේ ප්‍රතිඵල: නෞකාවේ නායක ජැක් නෙයාර්න් ට මනුෂ්‍ය ඝාතන චෝදනා එල්ල වුවත්, ඔහු නිර්දෝෂී වුණා. නමුත් සමාගම නොසැලකිලිමත්කම වෙනුවෙන් දඩයකට ලක්වූ අතර, Outer Edge Dive සමාගම වසා දැමීමට සිදු වුණා. මෙම ඛේදවාචකයෙන් පසුව, ඕස්ට්‍රේලියානු රජය කිමිදුම් ආරක්ෂාව සඳහා බහු මගී ගණන් කිරීම් ඇතුළුව දැඩි ආරක්ෂක රෙගුලාසි හඳුන්වා දුන්නා.

සැබවින්ම බිහිසුණු කතාවක්! සොබාදහම ඉදිරියේ අපි කොයි තරම් අසරණද කියා මේ සිදුවීමෙන් පෙන්වා දෙනවා.

මේ වගේ තවත් ඇත්ත කතා දැනගන්න අපේ page එකට Like එකක් දාලා තියාගන්න!

#outeredgetragedy #openwatertruestory #greatbarrierreefmystery #tomandeileenlonergan #scubadivinggonewrong #abandonedatsea #reallifehorror #oceandisappearances #agincourtreef #truecrimeaustralia

Sources/Websites:

All That's Interesting

Wikipedia

Screen Rant

Peace Corps Worldwide

LADbible

Michael McFadyen's Scuba Diving Web Site

Eranga Gunawardane ©